| نویسندگان | |
|
« محمد بیدگلی 1» ؛ « صادق زیباکلام 2 » |
|
| 1دانش آموخته دکترای علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی | |
| 2استاد دانشگاه تهران نویسنده مسئول | |
| چکیده | |
| به رغم بنیادهای متباین دین و دولت، با برآمدن صفویه به عنوان نخستین دولت ملی در ایران که به
پیوند دین و دولت منجر گردید، بنیادهای سلطنت از مشروعیتی دینی برخوردار گشتند و روحانیت و علمای شیعه
نیز در این جایگاه نقشی بنیادین در ترویج فرهنگ تشیّع، بسترسازی برای عمل به قوانین و احکام فقهی شیعه،
احیای امر به معروف و نهی از منکر ، تأمین مصالح عامّه و دفاع از حقوق مردم و سرانجام تعمیق و بسط مباحث
علمی در تمامی حوزه های علمی و تمدن عظیم ایرانی ـ اسلامی مشارکت نمودند؛ تا جایی‌که روحانیت توانست
با تاسیس نهاد مرجعیت به نیروی سیاسی تبدیل گردد. علیرغم پیوندهای تنش‌زای این دین و سلطنت، اما این
نیروی سیاسی با منشاء مشروطیت مجزا از سلطنت تا دوره‌ی قاجاریه کارویژه‌های خود را در حوزه‌ی عمومی-
سیاسی ایران تداوم بخشید ؛ اما با انقلاب مشروطه و نقش فعالی که درآن ایفا نمود به بازخوانی در گفتمان
تجدد اسلامی کمک شایانی نمود ؛ تا جایی که از طریق ایجاد چالش در نظام سلطنتی در انقلاب بعدی ایران و
در قالب گفتمان بازگشت به خویشتن اسلامی، خود به تنهایی دست به نوسازی انقلابی زد . مقاله حاضر با
با نگاهی اجمالی به نقش نهاد مرجعیت و روحانیت شیعه در گفتمان مشروطه خواهی ایران از طریق روش
اسنادی پرداخته است.
|
|
| کلیدواژه‌ها | |
|
” انقلاب مشروطه ” ؛ ” روحانیت ” ؛ ” مذهب تشییع ” ؛ ” حوزه های علمیه ” ؛ ” نهاد مرجعیت “ |
|
| موضوعات | |
|
اندیشه سیاسی |
|
منبع :
مقاله 7 ، دوره 15، شماره 47 ، بهار1398
