مسکو – ایرنا – رئیس جمهوری ترکیه امروز سه‌شنبه در شهر بندری سوچی در ساحل دریای سیاه مهمان ولادیمیر پوتین است، درست در روزی که توافق آتش بس میان آنکارا و واشنگتن درباره شمال سوریه پایان می‌یابد.
بنظر می‌رسد رجب طیب اردوغان حساب ویژه‌ای روی پوتین برای میانجیگری میان آنکارا و دمشق باز می‌کند چرا که اقدامات نظامی چند هفته اخیر ترکیه در شمال سوریه علاوه براینکه اعتراضات گسترده جامعه جهانی را به همراه داشته است ناقض تمامیت ارضی سوریه به حساب می‌آید که متحد نخست مسکو در بین کشورهای عربی محسوب می‌شود.
به گزارش شبکه تلویزیونی ان.ت.و روسیه، اردوغان در آستانه این سفر اعلام کرد که پس از دیدار خود با پوتین تدابیر لازم را در سوریه اتخاذ خواهد کرد.
به گفته اردوغان، بخش عمده زمانی که برای توافق با دونالد ترامپ اختصاص یافته بود سپری شده است.
هفته گذشته ولادیمیر پوتین درجریان گفت‌وگوی تلفنی با رجب طیب اردوغان از وی برای سفر به روسیه دعوت کرد و این در حالی است که رئیس جمهوری ترکیه حدود دو ماه پیش برای شرکت در نمایشگاه بین‌المللی هوافضای ماکس-2019 در شهرک ژوکوفسکی در حومه مسکو به روسیه سفر کرده بود.
پس از آن دیدار که به همکاریهای روسیه و ترکیه در عرصه فنی-نظامی اختصاص داشت، پوتین و اردوغان یک بار دیگر در آنکارا در حاشیه نشست سه جانبه سران ایران، روسیه و ترکیه در قالب مذاکرات آستانه دیدار کردند.
دیپلمات‌های بلندپایه روسیه یک هفته پیش اعلام کردند که مقدمات گفت‌وگوها بین کردها و دمشق را فراهم کرده و نخستین دیدار و رایزنی‌های دو طرف نیز در پایگاه حمیمم روسیه در سوریه برگزار شده که نتیجه بخش بوده است.
از سوی دیگر، روسیه بارها اعلام کرده که با عملیات نظامی ارتش ترکیه در مناطق شمال سوریه مخالف است و آن را مغایر با اصول بین‌المللی می‌داند.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه به تازگی گفت که تمام کشورها که بدون مجوز دولت قانونی سوریه در این کشور حضور دارند باید به تجاوز پایان دهند و اگر دولت بعدی سوریه از روسیه هم بخواهد که این کشور را ترک کند مسکو به این درخواست پاسخ مثبت خواهد داد.
«دمیتری پسکوف» سخنگوی رئیس جمهوری روسیه نیز در واکنش به پرسش خبرنگاران در خصوص درگیری احتمالی روسیه و ترکیه در سوریه خاطرنشان کرد: برخورد نظامی میان روسیه و ترکیه در سوریه رخ نخواهد داد و حداقل اینکه روسیه مایل نیست حتی به این احتمال هم فکر کرده باشد.
«الکسی باکین» رئیس مرکز آشتی طرف‌های درگیر در سوریه وابسته به وزارت دفاع روسیه به تازگی ضمن هشدار در مورد امکان وقوع فاجعه انسانی در مناطق شمالی سوریه از جامعه جهانی خواست تا با مداخله خود مانع ادامه وضعیتی شوند که با حمله ترکیه به شمال سوریه آغاز شد.
درهمین حال کردهای سوریه درمنطقه شمال شرق این کشور از روسیه خواستند تا به کردها برای مذاکره با دولت قانونی سوریه کمک کند.
براساس گزارش رسانه‌های دولتی روسیه، مقام‌های این منطقه اظهارات سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه مبنی بر کمک به آغاز مذاکرات بین کردهای سوری و دولت مرکزی سوریه را مثبت ارزیابی کرده و اعلام کردند که روسیه می‌تواند نقش ضامن ایفاء کرده و از آنها حمایت کند.
برخی کارشناسان در روسیه معتقدند که ترکیه با حمله به مناطق شمال سوریه تحت فشار سنگین بین‌المللی قرار گرفته و برای خروج از این وضعیت تلاش می‌کند.
«سرگئی مارکوس» از کارشناسان امور خاورمیانه روسیه به فشار شدید آمریکا بر ترکیه اشاره کرد که در نامه اخیر ترامپ به اردوغان به خوبی به چشم می‌خورد، خیلی‌ها از این نامه به عنوان توهین به اردوغان یاد کردند.
کارشناس روس گفت: ترکیه در عرصه بین‌المللی در انزوا قرار گرفته و اقدامات نظامی این کشور ازسوی روسیه، کشورهای اروپایی و کشورهای دیگر مورد انتقاد شدید قرار گرفته است و به همین دلیل اردوغان برای خروج کشورش از این مخمصه تلاش می‌کند.
«فرانتس کلینتسویچ» عضو کمیسیون امنیت و دفاع شورای فدراسیون هم معتقد است که روسیه در حل اختلافات و مناقشه بین ترکیه و کردهای سوری نقش تعیین کننده بازی می‌کند.
وی در گفت‌وگو با تارنمای روسی «آی رئاکتور» گفت: فقط روسیه قادر است که راه‌حلی را برای خروج از وضعیت بحرانی بین ترکیه و رادیکال‌ها و شبه نظامیان کرد بیابد.
کلینتسویچ با بیان اینکه توافق برای آتش‌بس بین واشنگتن و آنکارا کامل نیست، اظهار داشت: در روز بسر آمدن زمان این توافق، اردوغان در سوچی با پوتین دیدار می‌کند.
«روسلان مامدوف» هماهنگ کننده طرح‌های شورای امور بین‌الملل روسیه نیز با اشاره به اینکه آنکارا کردهای عضو حزب نیروهای دمکراتیک سوریه و شبه‌نظامیان «وای.پ.گ» را گروه تروریستی می‌داند، گفت: ترکیه همواره بر لزوم اجرای عملیات نظامی علیه کردهای سوری در ماههای اخیر تاکید کرده بود.
وی خاطرنشان کرد: اما با این حال حمله نیروهای ترکیه به مناطق شمال شرق سوریه، مساله وقوع فاجعه انسانی را مطرح کرده است.
کارشناس روس تصریح کرد: رویدادهای بعدی نشان داد که نظامیان روس و آمریکایی می‌توانند اقدامات خود را هماهنگ کنند و با میانجیگری مسکو توافقی که بین کردهای سوری و دمشق در پایگاه حمیمم به دست آمد از وقوع فاجعه انسانی پیشگیری کرد.
وی بر این باور است که کنترل دولت سوریه بر مناطق شمال این کشور، دستاورد مهمی برای دمشق و متحدان آن است. اما امنیت این مناطق تا اندازه زیادی تحت پرچم روسیه تامین می‌شود.
مامدوف خاطرنشان کرد: ترکیه عملا نمی‌تواند اقدامات خود در سوریه را بدون حضور نیروهای روسیه پیش ببرد. ادامه سیر اوضاع بستگی به مواضعی دارد که مسکو اتخاذ می‌کند.
وی افزود: در واقع روسیه توانست موقعیت خود را تحکیم بخشد و بار دیگر نقش خود به عنوان بازیگر صادق در صحنه سیاسی خاورمیانه را به نمایش گذارد.
مامدوف بر این باور است که روسیه به حل‌وفصل مساله سوریه که بستگی به تشکیل کمیته قانونی سوریه دارد توجه خاص دارد و نخستین نشست این کمیته روز سی ام ماه اکتبر در ژنو برنامه ریزی شده است.
وی افزود: به رغم کارشکنی غرب، شکل‌گیری کمیته قانون اساسی سوریه نتیجه بحث‌ها در کنگره مذاکرات ملی سوریه بود که در ماه ژانویه سال 2018 در سوچی برگزار شد و این کمیته با مشارکت سه کشور ضامن صلح آستانه تشکیل شد.
کارشناس روس در بخش دیگری به سردی و بروز تنش‌های شدید میان ترکیه و آمریکا اشاره کرد و افزود: آمریکا با اقدامات خود سبب نزدیکی آنکارا و مسکو شد و روسیه تفاهم خود را در مورد نگرانی ترکیه در عرصه امنیتی نشان داد.
تحلیلگران سیاسی بر این باورند که در ماههای اخیر با خرید تسلیحات پدافند موشکی اس-400 از روسیه، ترکیه فاصله خود از غرب و بویژه امریکا را افزایش داد و حوادث شمال سوریه نیز فرصت دیگری برای نزدیکی مسکو و انکارا فراهم اورد و اردوغان باتوجه به این وضعیت و برای کاهش فشار غرب بر خود و حل مسائل امنیتی شمال سوریه با بیرون راندن شبه نظامیان کرد از این منطقه و تامین امنیت آن با کمک روسیه به دیدار با پوتین در سوچی می رود.
