بر مبنای امار ثبت احوال کشور، رشد نرخ طلاق در کشور با گذشت زمان افزایش یافته و نگران کننده است. پدیده طلاق راهکار شایع و قانونی ناسازگاری زن و شوهر، فروریختن ساختمان خانواده، قطع پیوند زناشویی و اختلال رابطه پدر و مادر با فرزند است ولی این پدیده، موضوعی چندبعدی است که متاثر از عوامل روانی، اجتماعي، اقتصادی و فرهنگی است. در تحقیقی، دلایل طلاق به چهار گروه عوامل اجتماعي، روان شناختی، خانوادگي و اقتصادی طبقه بندی شده است.
طلاق به اعتقاد متخصصان، سلامت روانی و فیزیکی زنان، مردان و فرزندان آنان را تحت تأثیر قرار ميدهد . ولی اسیب پذیری زنان از پیامدهای اجتماعي طلاق معمولاً بیش تر است. در این مورد، نگرانی زنان از آينده اقتصادی خود، در مورد فرزندانشان و گفته مردم بیش تر از مردان است. مردان و زنان مطلقه، هر دو به نوعی از ازدواج دوباره بی زار می شوند و هم زنان و هم مردان، اکثرا حس مشابهی از آزاد شدن بعد از طلاق، بدگمانی نسبت به آينده، عدم تمایل به مشورت با دوست های در رابطه جدایی خود و تفاهم نداشتن با همسر خود دارند. بدین معنی که آنها با حس طرد شدن ، سردي و سرزنش بیشتری از سوی اطرافیان نزديک روبرو هستند.
در ارتباط با این مسئله مهم اجتماعي، گروهی از محققان کشور از دانشگاه علوم پزشکی گیلان، دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشگاه ازاد اسلامی واحد سنندج و دانشگاه شهید چمران اهواز به انجام مطالعه ای دست زده اند که در آن بصورت کیفی، به بسترها و پیامدهای طلاق پرداخته شده است.
این مطالعه با تمرکز بر شهر رشت در استان گیلان صورت گرفته و با استفاده از گفتگو های عمیق با مشارکت کنندگان انجام شده است.
نتیجه حاصل شده از این تحقيق، تلویحات کاربردی فراوانی را برای متخصصان دارای ارتباط بهمراه دارد. به این شکل که باید نظاره سیستمیک، چندین علتی و تعاملی در بافت فرهنگی و اجتماعي اشخاص مطلقه به پدیده طلاق وجود داشته باشد.
بر این مبنا، حسین احمد دوست، پژوهشگر اداره مشورت دانشگاه علوم پزشکی گیلان و همکارانش در این پژوهش، می گویند: « در پژوهش ما، بررسی تجربه زنان شرکت کننده نشان داد که بيش ترین بازتاب برای زنان در این خصوص، در بعد اجتماعي- فرهنگی وجود داشته است. بعدهای اجتماعي طلاق که زنان به آن اشاره کردند، دربرگیرنده اعمال کنترل، انگ خوردن، دلسوزی اطرافیان و سردي ارتباطات آنان، مورد طمع واقع شدن ، نگاه ابزاری و پیچیدگی امر ازدواج مجدداً بود که همه خاص زمان پس از طلاق هستند».
پژوهشگران فوق می افزایند: « طبق گزارش زنان شرکت کننده در این تحقيق، مردان بعد از طلاق نسبت به آنها بدگمان شده بودند و همین بدگمانی موجب پیدایش مصائب هیجانی برای آنها شده بود».
احمد دوست و همکارانش طبق یافته های این تحقيق که آن را بصورت مقاله ای علمی پژوهشی در مجله« تحقيقات کیفی در علوم سلامت» منتشر نموده اند ، می گویند: « در بیرون از کشور امار طلاق به دلیل خیانت های زناشویی بیش تر از داخل است و در برابر، تغيير ارزش ها در داخل کشور به نسبت بیرون از کشور بیش تر به عنوان علل طلاق طرح شده است. همینطور طلاق به علت مساله اعتیاد، امری است که پیوسته وجود داشته است. اگرچه در بیرون از کشور مساله اعتیاد بیش تر به سوءمصرف الکل مطرح است، ولی در داخل کشور بیش تر سوءمصرف موادی مثل شیشه گزارش ميشود ».
مجریان پژوهش فوق باتوجه به نتیجه پژوهش خود اظهار داشته اند: « طبق نتیجه حاصل شده ، طلاق یک پدیده پیچیده و چندبعدی است و بسترها و پیامدهای آن در تعامل و دارای ارتباطات حلقوی و چرخشی هستند و در این خصوص بایستی به اختلاف های جنسیتی مراجعان طلاق و عدم درک اختلاف های هم‌دیگر به وسیله زوجین خواستار طلاق دقت کرد. بر این مبنای بهتر است ،جهت گیری متخصصان برای پيش‌گيري از طلاق بیش تر به طرف مشورت قبل از ازدواج و تقویت مهارت های زناشویی باشد».
مجله” تحقيقات کیفی در علوم سلامت”، فصل نامه ای با رتبه علمی پژوهشی از کمیسیون نشریات علوم پزشکی کشور است که به وسیله دانشگاه علوم پزشکی کرمان و با همکاري انجمن علمی پرستاری ایران منتشر ميشود .
منبع : ایسنا
