پنجشنبه 09 فروردین 1403 - Thursday 28 March 2024

مرزهای دینداری را در عرصه‌های اجتماعی رعایت کنیم

مرزهای دینداری را در عرصه‌های اجتماعی رعایت کنیم

 مدرس دروس خارج حوزه علمیه قم گفت: افراد مومن همانگونه که به دستورات قرآن در مسائل عبادی توجه دارند باید در عرصه‌های اجتماعی نیز مرزهای دینداری را رعایت کنند.

رهبر معظم انقلاب در اولین روز از ماه مبارک رمضان درباره ضرورت حضور قرآن در تمام صحنه‌های اجتماعی و سیاسی فرمود: آن کسانی که قرآن و اسلام را به مسائل شخصی و مسائل عبادی و مانند این ها منحصر می کنند و انسان ها را به گوشه‌نشینی [دعوت می کنند که] وقتی وارد جامعه بشوند دیگر باید قرآن را کنار بگذارند، قرآن را بلد نیستند؛ انصافاً با قرآن آشنا نیستند، قرآن را نشناخته‌اند؛ باید گفت قرآن را نخوانده‌اند؛ لذاست که این جور اشتباه و خطا حرف می زنند و قضاوت می کنند؛ حقیقتاً با قرآن آشنا نیستند.

حضرت آیت الله خامنه ای افزودند: قرآن خودش را از چالش های سیاسی و اجتماعی به هیچ وجه کنار نمی کشد و از مقابله با طاغوت ها، با مستکبرها، با مُسرِف ها، با ستمگران اجتناب نمی کند؛ همیشه در مقابل اینها ایستاده است، و اگر شما اهل قرآن هستید، قهراً میدان زندگی شما، میدان حضور قرآن است. خب، پس قرآن متکفّل هدایت و دستگیری آحاد بشر در همه بخش ها است؛ در این تردیدی نیست.

حجت الاسلام کاظم قاضی‌زاده مدرس دروس خارج حوزه علمیه قم در گفت و گو با خبرنگار معارف ایرنا اظهار داشت: ماه مبارک رمضان بیش از هر چیز به ماه نزول قرآن شناخته می شود و قرآن برای معرفی ماه رمضان می فرماید «شهر رمضان الذی انزل فیه القران» گرچه روزه در ماه رمضان مورد اهتمام مومنین است ولی قرآن کریم روزه را یکی از احکام خاص در این ماه می داند که احکام بسیار دیگری در قرآن وجود دارد ولی این ماه را ماه قرآن می نامد.

وی افزود: مناسب است هر چه بیشتر در این ماه به قرآن بپردازیم. قرآن برای جامعه ایمانی به عنوان کتاب هدایت مطرح است و در آیه نهم سوره اسراء آمده است «ان هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم» یعنی قرآن کتابی است که ما را به سوی استوارترین راه هدایت می کند و لذا شایسته است در این ماه بتوانیم از عرصه هدایت قرآن در زندگی استفاده کنیم و مفاهیم قرآنی را فراتر از تلاوت مورد توجه قرار دهیم و بتوانیم این مفاهیم را در زندگی پیاده کنیم.

توجه به آیات کاربردی داشته باشیم

قاضی زاده ادامه داد: ما باید از نظر کاربردی به آیات قرآن و جایگاه آیات در جای جای نیازهای زندگی توجه مناسب داشته باشیم تا زمنیه فهم حلاوت قرآن و پیاده کردن این مفاهیم در زندگی فراهم شود. وقتی به قرآن نگاه می کنیم، می بینیم قرآن مجموعه مفاهیم گسترده است که در عرصه های مختلف زندگی باید مورد توجه باشد. به عنوان نمونه جعفر بن ابی طالب که اولین سفیر پیامبر اکرم (ص) به حبشه بود، در مجلس حاکم حبشه آیات ابتدایی سوره مریم را تلاوت کرد که اشاره به پاکی حضرت مریم داشت و متناسب با افکار و دیدگاه  های مسیحیان بود.

یک روش برای کاربردی کردن آیات قرآن باید این تناسب را ببینیم. راه دیگر مساله، قرار دادن فرازهای کاربردی قرآن در معرض دید مردم است. اگر هرچه بیشتر بتوانیم فرازهای قرآنی را در مکان های مختلف که مورد تردد مردم است، قرار دهیم کم کم ذهن انسان ها با این مفاهیم آشنا می شود. مثلا آیه «الم یعلم بان الله یری» (آیا انسان نمی داند که خدا او را می بیند) که می توان به عنوان یک تابلوی زیبای هنری در معرض دید قرار داد و به مرور زمان می توان این مفاهیم را از زبان فارسی به زبان قرآنی ارتقاء داد.

این استاد حوزه اضافه کرد: همچنین می توان از امثال فارسی برگرفته از فرازهای قرآنی بهره گرفت تا در زندگی به کار گرفته شود. مثلا اشعار حافظ و سعدی که برگرفته از قرآن است و گاهی اشعار بسیاری از شاعران را می خوانیم ولی اتصال آن را به قرآن نمی دانیم. بنا بر این اطلاع از این اتصال ها می تواند به شیرینی و کاربردی کردن مفاهیم قرآنی کمک کند.

وی درباره این پرسش که آیا بهتر نیست حوزه های علمیه بیشتر به مسائل قرآنی بپردازند تا مسائل فقهی، اظهار داشت: مسائل فقهی یک فضای علمی محض دارد که در اختیار کسانی است که در سطوح بالای علمی حوزوی قرار دارند. مفسران و محققان علوم قرآنی برجسته ای در حوزه و دانشگاه ها هستند و بخشی نیز به یک معنا در فضاهای درجه دوم قرار دارند که مفاهیم قرآنی را ساده سازی  کرده و در اختیار دیگران قرار می دهند و به ارائه راهکارهایی در این زمینه می پردازند.

قاضی زاده افزود: از طرف دیگر می توان از کسانی بهره برد که صاحب علوم کاربردی متناسب با این مباحث هستند که در این بخش می توان به ساخت فیلم یا انیمیشن اشاره کرد و به یک معنا روایتگر مفاهیم بلند قرآنی است. البته در برخی حوزه ها و مهارت های زندگی فیلم های خوبی ساخته شده ولی در زمینه مفاهیم قرآنی، موعظه های قرآنی و داستان های قرآنی فیلم های محدودی داریم.

حضور مفاهیم قرآنی با کاربردی و ساده سازی کردن

وی تاکید کرد: اگر روحانیت بیشتر به فقه می پردازد به خاطر این است که پاسخ مسائل شرعی مردم یک مطالبه جدی همه مومنان برای مراجع و علمای حوزه است و نمی توان از آن گذر کرد ولی در سال های اخیر کرسی های تدریس تفسیر، علوم قرآنی در حوزه ها و دانشگاه ها گسترده شده و امیدواریم بتوان با ساده سازی و کاربردی کردن این معارف بلند، واقعیت حضور مفاهیم قرآنی را در زندگی مردم شاهد باشیم.

این استاد حوزه درباره جدا دانستن مسائل دینی از مسائل اجتماعی و سیاسی که از سوی برخی افراد مطرح می شود، گفت: قرآن پیش بینی کرده در بعضی از فضاها که عمل کردن به دستورات قرآنی با علائق و سلایق طبیعی انسان بیشتر درگیر و در چالش است مساله «نومن ببعض و نکفر ببعض» پیش می آید.

وی  افزود: قرآن این مساله را درسوره نساء ذکر می کند که برخی می گویند خدا را قبول داریم ولی پیامبرش را قبول نداریم و این افراد به دنبال آن هستند که بخشی از معارف را بپذیرند و بخشی از آن را نپذیرند. مثلا برخی از یهودیان می گفتند خدا را قبول می کنیم ولی پیامبر اسلام را قبول نمی کنیم. این مساله در فضای مسلمانان نیز وجود دارد. این همان چالش بزرگ خودسازی است که قرآن از ما خواسته تا وقتی در برابر خدا قرار می گیریم تسلیم محض باشیم.

قاضی زاده افزود: در آیه ۱۰۲ سوره آل عمران آمده است «ولاتموتن الا و انتم مسلمون» به گونه ای زندگی کنید که تقوا داشته باشید و در حالت تسلیم از دنیا بروید. یعنی در بخشی از عرصه های زندگی، خداجوی و در بخشی دیگر طالب چیزهای دیگر نباشیم و به قول معروف برخی هم خدا را می خواهند، هم خرما را که این مساله مطابق آموزه های دینی نیست.

وی تاکید کرد: البته این مسیر سختی است که مومنان باید با توجه به مواعظ و دستورات قرآن همچنان که در فضای نماز و روزه توانسته اند خود را با آموزه های دینی تطبیق دهند، بتوانند در عرصه های اجتماعی در مواجهه با افراد دیگر مرزهای دینداری را رعایت کنند و از گناهانی مانند تهمت، دروغ، خیانت و سایر گناهان به دور باشند.

مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *