گاهی حضور زائر در پیشگاه امام میسر نیست و از راه دور با مولای خویش سخن می‌گوید و چه بسا ثوابی بیشتر از زیارت حضوری شامل حال زائر شود. در این زمینه با حجت الاسلام والمسلمین محمد باقر فرزانه، امام جمعه موقت شهر مشهد و دبیر شورای عالی حوزه علمیه خراسان به گفتگو نشستیم.
زیارت حرم مطهر پیشوایان دینی به چه معناست و چه مفهومی را تداعی می‌کند؟
زیارت به معنای ملاقات با ولی خداست و اعلام وفاداری و همبستگی با پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) را تداعی می‌کند؛ در واقع وقتی زائر به حرم‌های مطهر مشرف می‌شود می‌خواهد بگوید ما به این خانواده وابسته ایم؛ راه ما راه این بزرگواران است. می‌خواهد بگوید ما با شماییم. لذا در زیارت جامعه داریم که: انی معکم و لا مع غیرکم. ما با شماییم و با غیر شما نیستیم. پس روح زیارت اعلام همبستگی و آمادگی برای ادامه راه افراد پاک است.
چرا زیارت ائمه اطهار(ع) تا این حد در اسلام ناب مورد تاکید و توجه قرار دارد؟
ما ائمه معصومین(ع) را انسان‌هایی می‌دانیم که در حد اعلا دارای ویژگی های عالی انسانی هستند. مثل عدالت خواهی، رابطه با خدا، دفاع از معصوم و… ما به آنها نیاز داریم. در واقع وقتی به زیارت می‌آییم می‌خواهیم در حد ظرفیت خودمان، احساسات عالی انسانی را از این بزگواران بگیریم و درک کنیم و این برای لحظه لحظه زندگی ما نیاز است. مساله دیگر اینکه در زیارت، ارتباط با پیامبر(ص) و ائمه(ع) ارتباط با خداست. ما این‌ها را جدا از خدا نمی‌دانیم. وقتی ما با پیامبر(ص) و ائمه(ع) صحبت می‌کنیم ذکر خدا می‌گوییم: مثلا در زیارت امین الله که یک زیارتنامه مستند است جملات زیارت در ابتدای آن کم است و بیشتر دعاست مثل «اللهم فجعل نفسی بقدرک». پس زیارت در واقع ارتباط با خداست و اهمیت خاص خود را دارد. بنابراین زیارت یکی از اموری است که در اسلام ناب یعنی تشیع به آن توصیه و تکیه فراوان شده و برای آن اجری فراوان در نظر گرفته شده است.
در شرایط کنونی که به دلیل شیوع بیماری امکان حضور در حرم¬های مطهر از جمله بارگاه امام رضا(ع) میسر نیست، از راه دور نیز می‌توانیم از برکات زیارت آن بزرگوارن بهرمند شویم و از محضر ایشان کسب فیض کنیم؟
قطعا برای همه و در هر شرایطی زیارت از نزدیک امکان ندارد. ما معتقدیم برای پیامبر(ص) و ائمه(ع) دور و نزدیک مطرح نیست و آن ها اشراف بر عالم ملک و ملکوت دارند. از هرکجا دستمان را بلند کنیم و صدایشان بزنیم، می‌شنوند و جوابمان را می‌دهند؛ چه از نزدیک در حرمشان و چه از دور. البته اصرار بر این است که ما مشرف شویم، ولی در شرایط خاص خودش. اما اگر در شرایطی مثل شرایط امروز قرار گرفتیم که یک شرایط خاص است ما هم نسبت به سلامتی خودمان و هم سلامتی دیگران مسئولیم. این یک مساله واجب است و نمی‌توانیم با زیارت از نزدیک، سلامتی خود و دیگران را به خطر بینداریم. همه فقها و علما و مقام معظم رهبری این مساله را مورد تاکید قرار داده‌اند که به دستورات و مصوبات ستاد مبارزه با کرونا عمل شود. در این شرایط زیارت از دور مطرح است یعنی اینطور نیست اگر ما از نزدیک نتوانیم زیارت کنیم راهی برای زیارت نباشد و از دور زیارت می‌کنیم. گاهی خداوند اجری بیشتر از اجر اصلی به ما می‌دهد و ما را قطعا از اجر و ثواب زیارت محروم نمی‌کند.
گفتگو: زهرا دلپذیر
منبع : آستان نیوز
