سه شنبه 29 اسفند 1402 - Tuesday 19 March 2024

« آموزش سواد رسانه ای در ایران » یادداشتی از دکتر ” محمّد بیدگلی ” استاد دانشگاه و کارشناس مسائل ایران

« آموزش سواد رسانه ای در ایران » یادداشتی از دکتر ” محمّد بیدگلی ” استاد دانشگاه و کارشناس مسائل ایران

 

*کشورهای ژاپن و کانادا که پیشگام سواد رسانه­ ای هستند و در این خصوص گام هایی اساسی و عمده ای برداشته­ اند، موضوع سواد رسانه­ ای را جزء عناوین درسی مدارس خود قرار داده­ اند در حالی که در ایران حتی دانشجویان رشته ارتباطات با این مقوله آشنایی چندانی ندارند، حال آن که خود باید راهنمای سایر افراد جامعه در این زمینه باشند.

*سواد رسانه­ ای کمک می­کند تا همگان به خصوص دانشجویان از اندیشه­ های سطحی فاصله بگیرند و به سمت اندیشه­ های عمقی حرکت کنند و به راحتی افسار اندیشه­ شان را به دست رسانه نسپارند.

*سواد رسانه ای به دنبال آن است که در فرد توانایی لازم  برای استفاده از رسانه ها را بوجود آورد به طوری که فرد بتواند ضمن درک، تحلیل و ارزیابی پیام های رسانه های مختلف، پیام ها و برنامه های مثبت و مفید و سازنده را از پیام های منفی و بی محتوا تشخیص دهد ، یعنی فرد آگاهانه در برابر رسانه ها قرار گیرد و توانایی انتخاب پیام های مورد نظر خود را از میان انبوه پیام ها بدست آورد.

 

سرویس ایران و بین الملل ” رواپرس ” : دکتر محمد بیدگلی – استاد دانشگاه و کارشناس مسائل ایران ؛

 

 

 

 

 

 

سواد رسانه ای به دنبال آن است که در فرد توانایی لازم  برای استفاده از رسانه ها را بوجود آورد به طوری که فرد بتواند ضمن درک و تحلیل پیام های رسانه های مختلف، پیام ها و برنامه های مثبت و مفید و سازنده را از پیام های منفی و بی محتوا تشخیص دهد ، یعنی فرد آگاهانه در برابر رسانه ها قرار گیرد و توانایی انتخاب پیام های مورد نظر خود را از میان انبوه پیام ها بدست آورد.

امروزه سواد تنها به معنای خواندن و نوشتن و توانایی درک مطلب نیست؛در دنیای امروز لزوما این مسئله را نمی توانیم سواد بدانیم وموضوع خیلی پیچیده تر از اینها است .امروزه یادگیری دانش الکترونیک و فناوریهای جدید هم می توانند در این تعریف جای بگیرند.سیستم آموزش و پرورش امروز به نسبت گذشته خیلی تغییر کرده و با سواد به کسی گفته می شود که بتواند سیستم را تحلیل کند. سواد رسانه ای نه تنها به بزرگسالان بلکه به کودکان مهارت های لازم برای برقراری ارتباطی آگاهانه و فکورانه با رسانه ها را می آموزد و در عین حال نگاهی دقیق، عمیق و تحلیلی به رسانه های دیداری و شنیداری و مکتوب را فراهم می آورد .

 

 

 

 

 

در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا، آموزش سواد رسانه ای به اقشار مختلف مردم آغاز شده و این موضوع اهمیت خود را پیدا کرده است. هرچند تمام پیام های رسانه ای منفی نیستند و رسانه ها پیام های مثبت هم دارند اما افرادي كه سواد رسانه اي كمي دارند، بايد پیام هاي رسانه اي را همان گونه كه رسانه ها ارائه مي كنند، بپذیرند .در کشور ما نیز سواد رسانه ای و آموزش آن به خصوص برای کسانی که بیشتر با رسانه ها در ارتباط اند، اهمیت ویژه ای دارد. از این میان، مدیران و کارکنان روابط عمومی ها، از جمله کسانی هستند که به انحاء مختلف با رسانه ها در ارتباط اند و علاوه بر توانایی درک و ارزیابی انتقادی محتوای رسانه ها، باید بتوانند محتوای رسانه ای مناسبی خلق کنند.

با توجه به گسترش روز افزون انواع شبکه­­ های اجتماعی و استفاده عمومی از این شبکه­ ها توسط قشر جوان و دانشجویان دانشگاه­ها ارتقای سواد رسانه­ ای به وسیله انجام تحقیقات پیمایشی و نیز آموزش آن میتواند به کاهش آسیب­های فرهنگی و اجتماعی آن بر روی دانشجویان بیانجامد. نبود سواد رسانه­ ای باعث بوجود آمدن مشکلاتی زیادی در بین افراد می­ گردد که برای رفع این مشکلات باید راهکارهایی برداشته شود. کشورهای ژاپن و کانادا که پیشگام سواد رسانه­ ای هستند و در این خصوص گام هایی اساسی و عمده ای برداشته­ اند، موضوع سواد رسانه­ ای را جزء عناوین درسی مدارس خود قرار داده­ اند در حالی که در ایران حتی دانشجویان رشته ارتباطات با این مقوله آشنایی چندانی ندارند، حال آن که خود باید راهنمای سایر افراد جامعه در این زمینه باشند.

فناوری­ های جدید در ارتباطات جمعی، تغییرات زیادی ایجاد می­ کنند که برای همگام شدن دانشجویان با این تغییرات باید اطلاعات آنان تحول پیدا کرده یا مورد تجدید نظر قرار گیرد تا امکان کنترل بیشتری بر پیام­های رسانه­ ای به وجود آید. بهترین راه آگاه­سازی آنها، بالا بردن سطح سواد رسانه­ ای آنان است زیرا سواد رسانه­ ای کمک می­کند تا از اندیشه­ های سطحی فاصله بگیرند و به سمت اندیشه­ های عمقی حرکت کنند و به راحتی افسار اندیشه­ شان را به دست رسانه نسپارند.

طبق برنامه آموزشی یونسکو، سواد رسانه­ ای به‌عنوان یک قابلیت به شهروندان اجازه می­ دهد تا با رسانه و دیگر ارائه دهندگان اطلاعات به طور موثر به تعامل بپردازند و تفکر انتقادی و مهارتهای آموزش مادام­ العمر برای زندگی اجتماعی و تبدیل شدن به یک شهروند فعال را گسترش دهند. یونسکو بر این باور است که سواد رسانه­ ای و اطلاعاتی نقشی مهم در ایجاد و توسعه فرهنگ دموکراتیک و یک جامعه مدنی فعال دارد.

معمولا وقتی تاثیرات نامناسب انواع رسانه ها مانند برنامه های رسانه ای غیرمجاز،بازی های رایانه ای،شبکه های ماهواره ای برون مرزی، استفاده نابجا ازاینترنت بر جوانان به صورت افت تحصیلی، مشکلات اخلاقی و رفتاری و آسیب های اجتماعی آشکار می شود، به راه های درمانی اندیشیده می‌شود.درحالی که بهتر است این گروه را به ابزارنیرومندتری به نام سوادرسانه ای مجهز سازیم تاخود به کمک والدین و سایر منابع مفید، فعالانه دست به گزینشگری وپالایش بزنند و رژیم مصرف رسانه ای خود را تنظیم و کنترل کنند ,هر چند سهم سواد رسانه ای در فرهنگ ما بسیار اندک است و این امر موجب نگرانی شده است؛ زیرا ما در یک محیط رسانه ای زندگی می‌کنیم و بایدتمامی اطلاعات عملکردی جامعه را بدانیم و آموزش سواد رسانه‌ای برای فعال‌سازی مخاطبان در برابر پیام‌های رسانه‌ای برای تمام سنین ضروری و لازم است اما قطعا روش‌های آموزش به هر رده سنی باید متفاوت و متنوع باشد ولی با توجه به زندگی درعصر اینترنت و استفاده روزافزون مردم ازاین رسانه تعاملی و ازسویی افزایش آسیب های اجتماعی نوپدید فضای مجازی، ارتقای سواد رسانه ای می تواند نقش موثری درکاهش این نوع آسیب ها داشته باشد.

 

 

 

 

سواد رسانه ای به دنبال آن است که در فرد توانایی لازم  برای استفاده از رسانه ها را بوجود آورد به طوری که فرد بتواند ضمن درک، تحلیل و ارزیابی پیام های رسانه های مختلف، پیام ها و برنامه های مثبت و مفید و سازنده را از پیام های منفی و بی محتوا تشخیص دهد ، یعنی فرد آگاهانه در برابر رسانه ها قرار گیرد و توانایی انتخاب پیام های مورد نظر خود را از میان انبوه پیام ها بدست آورد. نتیجتا این که در آموزش و پرورش اگر معلمان و دبیران از سواد رسانه اي مناسبي برخوردار باشند، مي توانند در نحوه برخورد و تدريس خود مواردي چون تفكر و نگاه نقادانه به رسانه ها، جامعه پذيري مناسب و نحوه مواجهه صحيح با رسانه ها را به دانش آموزان ياد بدهند و اين امر باعث مي شود كه سواد رسانه اي دانش آموزان هم در سطح بالاتري قرار گيرد.

 

 

 

 

 

 

 

مطالب مرتبط

    1. فرجي

      سواد رسانه اي لازمه جامعه امروز ايران هست اما به اين معقوله توجه كافي نشده و از اساتيدي كه واقعاً در اين زمينه سواد داراي سواد كافي ميباشند متاسفانه استفاده نميشود

      Reply
  1. مظاهری

    به نظر من هم باید از مدارس شروع کرد و سیستم سواد اموزی را تغییر داد تا دیگر اقشار جامعه هم در هر سن و پایه ای تغییر کرده و به سمت فناوری و تکنولوژی تشویق شوند

    Reply
  2. اصغر رجبی

    با سلام ، به نظرم در درس دانش خانواده و جمعیت که اینجانب در دانشگاه های مختلف تدریس دارم مبحثی داریم در خصوص سواد رسانه ای که این مطلب مکمل آن بخش است که به نظرم در تفهیم آن بسیار راهگشاست .

    Reply
  3. محمد عرب سلمانی

    سلام ، مطلب فوق را خواندم ، نیاز نسل جوان به سواد رسانه ای بسیار بیشتر از سنوات قبل شده است و این یادداشت به خوبی نوشته شده است و قابل تقدیر است .

    Reply
  4. ملک حسینی

    سلام
    ضمن عرض ادب خدمت دکتر بیدگلی عزیز و دوستان زحمتکش رواپرس
    در صورت امکان تحلیل روابط کنونی ایران و کویت با شرایط کنونی و پروسه در حال اجرای منافقین در ان کشور رو تشریح نمایید

    Reply

پاسخ دادن

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *