در شرایط کنونی که به دلیل شیوع بیماری و بسته شدن درهای حرم مطهر حضرت رضا(ع) نمیتوانیم از نزدیک به حضور ولی نعمتمان برسیم، میتوانیم از راه دور و با زبان دل با امام خود سخن بگوییم و ایشان را زیارت کنیم. در مصاحبه پیش رو آیت الله کاظم صدیقی، امام جمعه موقت تهران و رئیس ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور برای ما از برکات زیارت از راه دور و چگونگی برقراری ارتباط قلبی و معنوی با امام هشتم(ع) سخن میگوید.
بحث را با تعریف زیارت و بیان اهمیت و جایگاه زیارت معصومین(ع) شروع کنیم.
زیارت برای همه صاحبدلان واژه بسیار محبوب و مطلوبی است. زیارت به معنای ملاقات است و در دین زیارت جزو مستحبات به شمار میآید. در اصول شریف کافی بابی مخصوص به زیارت اخوان است و تاکید شده که مومنین باید به دیدار یکدیگر بروند. در اسلام زیارت پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) جایگاه والایی دارد. زیارت نبی مکرم اسلام(ص) و زیارت اهل بیت پیامبر(ع)؛ زیارت امیرالمومنین(ع)، زیارت ائمه بقیع(ع)، زیارت امام حسین(ع)، زیارت کاظمین، زیارت سامرا و زیارت صاحب این کشور علی بن موسی الرضا علیه آلاء تحیه و الثنا، در قدم اول دیدار قلوب شیعیان با ارواح مطهر این نوریان و عرشیان است و در مرحله دوم زیارت مرقد مطهر آنهاست؛ این قبر مطهر در قدم اول همان مرقد ملکی و در قدم دوم دلهای شیعیان و ملکوتشان است، «ان قلوب شیعتنا»، زیرا دلهای شیعیان قبور ائمه اطهار علیه اسلام هستند و مرقد مطهرشان در قلب دوستدارانشان است. امام صادق(ع) فرمودند: همینطور که بدنتان این کعبه را طواف میکند دلتان عرش را طواف بکند. عمده زیارت دل هست. زیارت پیامبر(ص) و زیارت حضرات معصومین(ع) زیارت دل هست.
پس از راه دور هم میتوانیم با برقراری ارتباط قلبی با امام معصوم(ع) زائر ایشان باشیم؟
بله. قطعا؛ مرحوم شیخ رجبعلی خیاط از وجود نازنین امام حسین(ع) درخواست کرده بود که به کربلا برود و توفیق زیارت قبر شش گوشه را پیدا بکند. امام حسین(ع) را در عالم معنا دید که فرموده بودند خودم را می-خواهی یا قبرم را؟ خودم که همیشه با شما و در کنارتان هستم. حضرات معصومین(ع) همیشه با ما هستند به حکم آیه شریفه سوره توبه که فرمود: «وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ». شما اگر کاری برای خدا انجام دهید خدا میبیند، رسول خدا و مومنون(ائمه اطهار) هم میبینند. نه اینکه به آنها گزارش بدهند. اینها پیش شما هستند. همانطور که خدا فرمود: «هُوَ مَعَكُمْ أَیْنَ مَا كُنتُمْ». پیامبر خدا(ص) و ائمه هدی(ع) همیشه با ما همراهند. اگر دلمان هوای آنها را بکند و احتیاجی پیدا کنیم بگوییم یا صاحب الزمان(عج)، یا فاطمه(س)، یا اباعبدالله حسین(ع)، مشتریهای امام رضا(ع) هم که زیادند و از دور و نزدیک میگویند یا علی بن موسی الرضا(ع). یا ضامن آهو! آنها صدایمان را میشنوند و ما را اجابت میکنند. امام(ع) جان عالم است. همانطور که تک تک سلولهای بدن ما در محضر روح هستند تمام عالمیان در محضر ائمه علیهم السلام هستند.
در اذن دخول زیارتنامه حضرت رضا(ع) هم شهادت میدهیم که امام ما را میبینند، صدای ما را میشنوند و به سلام ما پاسخ میدهند.
بله اینکه ما در اذن دخول عرضه می داریم: اشهد انک تشهد مقامی و تسمع کلامی و ترد سلامی، شهادت میدهم که جایگاه مرا میبینی، صدای من را میشنوی و سلام مرا جواب میدهی، نشان میدهد امام حی و میت ندارد. امام روح خداست. امام وجودی است که به همه کائنات احاطه دارد. امام رضای ما اگر در مشهد مقدس محصور باشد که نمیتواند امام باشد. امام عین الله ناظره است. چشم بینای خداست. گوش شنوای پروردگار عالم است. هر کسی در هرکجا با امام نجوایی داشته باشد ایشان میشنود. همانطور که خدای متعال همه اصوات و ناله آدمیان را هم از قعر دریا، هم از اوج آسمانها و هم از افقها میشنود، امام گوش شنوای خدا و چشم ناظر پروردگار متعال است. او جنب الله است. هر کسی با خدا کار داشته باشد او واسطه میشود. درهای بارگاه پروردگار متعال، ائمه اطهار(ع) هستند. بنابراین زیارت حضرت رضا(ع) و زیارت حضرات معصومین(ع) منحصر به شهری نیست که بدن نازنین آنها در آنجا مدفون است. البته رفتن به آنجا هجرت الی الله است و زیر قبه بودن یک ویژگی دارد. ولی اگر نتوانستیم زیر قبه باشیم زیارت برای ما ممنوع نیست. من از کتاب کامل الزیارات نوشته ابن قولویه قمی که جزو معتبرترین و تحقیقیترین کتب شیعه است و به قدری اعتبار دارد که اگر روایتی در این کتاب شریف نقل شده باشد نیازی به تحقیق سندی ندارد، روایتی را میآورم. در باب 96 این کتاب آمده: اگر کسی خانهاش از امام حسین(ع) دور باشد و مسافت زیادی بین او و امام حسین باشد چطور زیارت کند؟ بعد امام صادق(ع) این را وسعت دادند و گفتند اختصاص به امام حسین(ع) ندارد، هر امامی را که نتوانستید زیر قبه اش و بارگاهش بروید شما دور نیستید. اگر کسی خانه اش دور بود و مسافت طولانی بود برود به یک جای بلندی، دو رکعت نماز بخواند و با سلام به سوی قبور ما اشاره کند. این به سوی ما میرسد. شش یا هفت روایت در این رابطه از وجود نازنین امام صادق(ع) و دیگر معصومین(ع) روایت شده که به ما رهنمون دادهاند دلتان با ما باشد وهر جا باشید رو به قبر ما بایستید و ما را زیارت کنید.
در شرایط کنونی که به دلیل شیوع بیماری و بستهشدن درهای حرم مطهر نمیتوانیم از نزدیک بارگاه امام هشتم(ع) را زیارت کنیم برای مردم چه توصیهای دارید؟
حضرات معصومین علیهم السلام برای جان ما ارزش و اعتبار زیادی قائلند. امیرالمومنین(ع) فرمودند: ما با بیماری شما بیمار میشویم و درد شما را در وجود خودمان احساس میکنیم. من یقین دارم پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) از پدر به ما مهربانترند. از اینکه افرادی به این بیماری مبتلا شوند ناراحت میشوند و راضی نیستند ما مبتلا به امراضی بشویم و گرفتار ناراحتی باشیم. ما برای رضایت آنها مراعات حفظ جانمان را میکنیم و در عین حال سیم دلمان را به بارگاه حضرت ابالحسن علی بن موسی الرضا(ع) وصل میکنیم و از دور عرضه میداریم: السلام علیک یا ابالحسن السلام علیک یا علی بن موسی الرضا(ع) یا همان صلوات مخصوصه امام رضا(ع) را که در ساعت هشت رسانه ما عمومی بلکه جهانی کرده است با هم میخوانیم. این زیارت به حضرت رضا(ع) میرسد. امام رضای ما(ع) عین ناظره پروردگار است. حضرت سیدالشهدا(ع) و حضرات معصومین(ع) هم همینطور. گاهی بعد مادی که قطع میشود انسان خودش را به امام نزدیکتر احساس میکند. من رشته محبت خود با تو میبرم/ شاید گره خورد به تو نزدیکتر شوم. ما ناراحتیم که گنبد امام رضا(ع) را نمیتوانیم از نزدیک ببینیم ولی امام رضا(ع) در قلب ما استقرار دارد و در دل ماست. هر شیعه ای هر وقت اراده کند و دلش هوای امام رضا(ع) را کند به پشت بام برود، دو رکعت نماز بخواند و مطمئن باشد ایشان جواب سلام را مضایقه نمیکنند. جواب آماده است. حوائج ما را میدانند و ما هم در این ایام که احتیاجمان بیشتر است دست از دامنشان برنمیداریم، متوسل میشویم، با ایشان حرف میزنیم و سفره دل را برای امام رضا(ع) باز میکنیم. همه باید یقین داشته باشند که امام در همه جا حضور دارد و ناظر بر حالات و احوالات ماست. اشک ما را میگیرد و ذخیره میکند. دل ما را خودشان به هیجان میآورند. صاحبدل خودشان هستند و حوایج ما را میدانند و جواب میدهند. امیدواریم همیشه زائر باشید و روزی چند بار زائر امام رضا(ع) باشید. یقینا حاجات زوار نوشته خواهد شد.
منبع : آستان نیوز