امضاي توافقنامه بلندمدت بين ايران و چين تا به حال واکنش‌هاي داخلي و خارجي زيادي را به همراه داشته است. درست بعد از آنکه اعلام شد که دو کشور ايران و چين درصدد امضاي يک قرارداد 25ساله هستند واکنش‌هاي داخلي و خارجي شروع شد و به‌نحوي که حتي برخي در داخل کشور، دستگاه ديپلماسي کشورمان را متهم به فروختن بخشي از اين سرزمين کردند. همچنين در شبکه‌هاي اجتماعي شاهد ديدگاه‌هاي مختلف کاربران فضاي مجازي بوديم.
به گزارش آرمان ملی قراردادي براي 25 سال در گام اول آن هم با کشوري مانند چين يک موفقيت دستگاه ديپلماسي محسوب مي‌شود که هجمه به آن مانند موفقيت‌هاي ديگر اين نهاد از جمله برجام طبيعي است مانند اينکه عده‌اي از آن به عنوان قراردادي همچون قرارداد ترکمنچاي ياد کرده‌اند. درواقع قرارداد راهبردي ايران و چين ملغمه‌اي از دروغ، شايعه، حاشيه و تحليل‌هاي سطحي را پيرامون خود دارد که دولت هر روز با حجم گسترده‌اي از انتقادات روبه‌رو مي‌شود و بايد براي شفاف‌سازي و پاسخ به اين نقدها پاسخگو باشد.
ماجراي قرارداد چيست؟
تاريخچه قرارداد 25ساله ميان ايران و چين به سفر «شي جين پينگ» رئيس‌جمهوري چين در بهمن‌ماه سال 94 به تهران بازمي‌گردد. زماني که دو کشور بيانيه مشترک و رسمي را امضا کردند که در يکي از بندهاي آن از اراده راسخ دو طرف براي گسترش همکاري‌هاي جامع 25ساله سخن گفته شد. حواشي از زماني شدت گرفت که محمود احمدي‌نژاد در سخناني از قراردادي سري و پنهان سخن گفت و مدعي شد که دولت در حال انعقاد آن با يکي از کشورهاست. از آن زمان شايعه‌ها در رابطه با اين توافقنامه شروع شد و هجمه‌ها به دولت و دستگاه ديپلماسي شدت گرفت و خواهان شفاف‌سازي در اين رابطه شدند. تا جايي که محمدجواد ظريف در جلسه علني مجلس و در پاسخ به اتهامات به اين قرارداد گفت: «در اين خصوص هيچ موضوع مخفي وجود ندارد و همه‌چيز کاملا شفاف است که در زمان‌هاي مختلف اعلام شده است؛ از زماني که آقاي شي با رهبر انقلاب ديدار کرده‌اند و نسبت به اين موضوع مسائلي مطرح شد تاکنون همه امور به‌طور شفاف براي جامعه بيان شده است.» اين پايان ماجرا نيست و توافق 25ساله ايران و چين گرچه در حد يک پيش‌نويس و توافق اوليه است اما سروصداهاي فراواني برپا کرد و دولت و دستگاه ديپلماسي کشور همچنان درحال شفاف‌سازي و پاسخ به شبهات هستند تا ابعاد مختلف اين قرارداد بلند براي افکار عمومي تا حدودي روشن شود.
ظريف: يک وجب از خاک ايران را نمي‌دهيم
وزير خارجه با اشاره به مذاکرات ايران و چين پيرامون قرارداد 25ساله و پاسخ به شبهات گفته: ما نه يک متر زمين و نه حتي حق بهره‌برداري انحصاري از يک وجب خاک ايران را به چين و هيچ کشور ديگري نداده و نخواهيم داد. محمدجواد ظريف با اشاره به اين توافقنامه بلندمدت تصريح کرده: ما در مرحله مذاکره هستيم و در اين مرحله حداکثر بايد مجوز مذاکره از دولت گرفته شود که وزارت امور خارجه اين مرحله را پشت سر گذاشته است. او افزوده: هنگامي که به مرحله توافق برسيم، اگر تعهد قانوني در اين قرارداد باشد، ما بايد آن به مجلس ارائه دهيم. در غير اين صورت به‌عنوان مصوبه دولت، مجلس در تطبيق قوانين به اين قرارداد ورود خواهد کرد، لذا اين قرارداد هيچ وقت بر مجلس پوشيده نخواهد ماند. رئيس دستگاه ديپلماسي در واکنش به اخبار مربوط به واگذاري جزايري چون کيش به موجب قرارداد 25ساله با چين نيز اظهار کرده: اين موضوعات درست نيست. حتي يک ذره هم واقعيت در موضوعات مطرح‌شده وجود ندارد. ما نه يک متر زمين و نه حتي حق بهره‌برداري انحصاري از يک وجب خاک ايران را به چين و هيچ کشور ديگري نداده و نخواهيم داد.
حق‌شناس: واگذاري خاک حرف عوامانه‌اي است
هادي حق‌شناس، کارشناس اقتصادي و نماينده اسبق مجلس گفته است که توافق با چين اولين قرارداد بلندمدت ايران با کشورهاي ديگر نيست. يک دهه پيش ميان ايران، پاکستان و هند خط‌لوله صلح به مرحله اجرا رسيد. دو دهه است با قزاقستان سواپ نفتي داريم و همين مدت از توافق ميان ايران-ترکمنستان و ايران-ترکيه براي خط‌لوله گاز اجرا شده است. علاوه‌بر اين، بحث‌هاي حول کريدور شمال- جنوب و شرق- غرب هم بيش از 20 سال قبل در کشور مطرح شده است. لذا اين اولين توافق بلندمدت ايران نيست. نماينده اسبق مجلس ادامه داده: از سوي ديگر در چهار دهه اخير ثابت شده به‌راحتي روابط ميان ايران و آمريکا عادي نخواهد شد و اروپا هم ثابت کرده در چنين چالش‌هايي نهايتا در کنار آمريکا خواهد بود. به بيان ديگر، غرب نمي‌تواند با وضعيت فعلي شريکي قابل اعتماد براي کشور باشد و رابطه تجاري ميان دو طرف به‌راحتي ممکن است از بين برود. او درباره انتقاداتي مانند واگذاري برخي از جزاير خليج فارس يا سرزمين اصلي به چين تصريح کرد: اين واقعا بيان عوامانه‌اي است. به باور من، وقتي تنها کليات يک توافق منتشر شده، نمي‌شود اين نتايج را گرفت. حداقل بايد شمه‌اي از زمينه‌هاي چنين اقدامي ديده شود اما کسي نشانه‌اي ندارد ولي برخي اين حرف‌ها را هم مي‌زنند.
واگذاري کيش ساخته ذهن اپوزيسيون
سيد اميرحسين قاضي‌زاده هاشمي، نايب‌رئيس مجلس در صفحه شخصي خود در توئيتر نوشته: «موضوع واگذاري کيش به چيني‌ها ساخته ذهن متعصب، کينه‌توزانه و از سر بي‌سوادي اپوزيسيون مزدور آمريکا جهت توقف قرارداد ايران و چين است». اين نماينده مجلس يادآور شد: به‌شدت به‌دنبال بررسي دقيق و همه‌جانبه قرارداد ايران و چين توسط مجلس و کارشناسان هستم، اما مخالف هجمه هيجاني، از سر بي‌اطلاعي و بدون دانش به آن هستم. قرارداد ايران و چين ظرفيت بسيار مناسبي براي توسعه و بهبود تجارت خارجي ايران است؛ باقي ابهامات، طبيعي و قابل رفع هستند.
انتهای پیام
