*جمعیت بیش از 80 میلیون جمعیت معادل کشوری با جمعیت یک میلیارد نفر انرژی مصرف می کند که بیشترین اتلاف انرژی مربوط به بخش ساختمان است و در جهان،ایران سیزدهمین کشور پرمصرف انرژی شناخته می شود.
*با عنایت به آمارهای بدست آمده ، یک خانواده ایرانی سالانه بیش از سه برابر خانوده ها در سایر کشورهای جهان انرژی مصرف می کند که متاسفانه مقدار زیادی از این انرژی بیهوده تلف می شود . لذا توجه و تدوین راهکارهای کاهش مصرف انرژی به خصوص در بخش ساختمان در کشور ما امری ضروری است .
*این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که کاهش میزان مصرف انرژی به معنای کاهش هزینه های مصرفی و توانمندسازس اقتصاد کشور و در راستای اهداف مستقیم اقتصاد ملی است .
” رواپرس ” ؛ سرویس علمی و دانشگاهی _ علم و فن آوری ایران و جهان ، مهندس فاطمه خُدّام – کارشناس ارشد معماری .
با عنایت به آمارهای بدست آمده ، یک خانواده ایرانی سالانه بیش از سه برابر خانوده ها در سایر کشورهای جهان انرژی مصرف می کند که متاسفانه مقدار زیادی از این انرژی بیهوده تلف می شود . لذا توجه و تدوین راهکارهای کاهش مصرف انرژی به خصوص در بخش ساختمان در کشور ما امری ضروری است . این موضوع از این نظر اهمیت دارد که کاهش میزان مصرف انرژی به معنای کاهش هزینه های مصرفی و توانمندسازس اقتصاد کشور و در راستای اهداف مستقیم اقتصاد ملی است . در شرایط کنونی ایران با جمعیت بیش از 80 میلیون جمعیت معادل کشوری با جمعیت یک میلیارد نفر انرژی مصرف می کند که بیشترین اتلاف انرژی مربوط به بخش ساختمان است و در جهان،ایران سیزدهمین کشور پرمصرف انرژی شناخته می شود.فرآورده های سوختی ، آب ، برق و گاز از جمله منابعی هستند که ارتباط مستقیم با یک ساختار معماری داشته و از آنها به منابع ملی یاد می شود . اگر چه بدون بهره مندی از این منابع ،امروزه نمی توان در یک فضای مصنوعی زندگی کرد ، اما استفاده بیش از حد مورد نیاز هر کدام از منابع ذکر شده ، علاوه بر عدم تامین جنبه هایی از آسایش ساکنین ، ثروت عمومی جامعه و به تبع آن رفاه اجتماعی را در مخاطره قرار خواهد داد . با معماری صحیح می توان بهره وری در منابع ملی را افزایش و سطح رفاه عمومی و شرایط آسایش ساکنین را ارتقا داد. بهره وری منابع به معنی استفاده بهینه از منابع جهت تحقق رفاه جامعه است .
شیوه های مختلفی جهت صرفه جویی در مصرف انرژی در منازل را می توان مورد اشاره قرار داد. از جمله موارد ذیل را می توان به صورت فهرست وار ذکر کرد :
- درها و پنجره ها را توسط نوارهای درزگیر عایق بندی نمایید .
- برای حفظ گرمای منزل و جلوگیری از اتلاف حرارت در شب پرده ها و پنجره ها را ببندید .
- جهت کنترل دمای اتاق حتما از انواع ترموستات های اتاقی استفاده کنید .
- به منظور کنترل تولید گرما، در موتورخانه حتما از سیستم های کنترل هوشمند موتورخانه مجهز به سنسور دمای محیط و با قابلیت برنامه ریزی هفتگی، روزانه و ساعتی استفاده کنید .
- هنگامی که برای مدت طولانی خارج از منزل بسر می برید دستگاه های گرمایشی را خاموش نمایید .
- در صورت امکان از یک تنظیم کننده زمانی استفاده کنید، به نحوی که قبل از ورود به منزل، دستگاه های گرمایشی را به طور خودکار به کار اندازد .
- استفاده از شیشه های دوجداره باعث می شود انرژی کمتری به هدر رود.
- درزها و منافذ اطراف در و پنجره ها را توسط گچ یا درزگیرهای سیلیکونی مسدود نمایید .
- نصب فنر در بالای درهایی که به فضای آزاد باز می شوند باعث می شود هوای سرد به راحتی وارد نشده و درها باز نمانند.
- سقف، دیواره های داخلی و کف ساختمان به دقت عایق کاری حرارتی شوند چون بخش وسیعی از حرارت داخل را تلف می کنند.
اگر چه اجرای بسیاری از روشهای معماری سنتی، امروزه امکان پذیر نیست ، اما بدون توجه به روشهای غیر فعال معماری و بهره گیری از عوامل محیطی، با استفاده بی رویه از منابع ملی برای گرم و سرد کردن ساختمانها ، شرایط آسایش ساختمان غالبا تامین نشده است.
با گسترش استفاده از سوختهای فسیلی و بهره مندی آسان از منابع ملی ، روشهایی که در معماری سنتی وجود داشت منسوخ شده و استفاده از گاز طبیعی ، نفت ، گازوئیل و برق جهت تامین شرایط دمائی ، بدون ملاحظات استفاده بهینه در فصول مختلف سال ، جایگزین راهکارهای غیر فعال و کالبدی گذشته گردیده است . ضخامت دیوارها کاهش یافته و برای جبران کاهش مقاومت حرارتی ، سوزاندن فراورده های نفتی توسط تجهیزات کم بازده ، متداول گردیده است.
شدت انرژی به عنوان نسبت تولید ثروت به مصرف انرژی یکی از معیارهای توسعه یافتگی قلمداد می شود و متاسفانه کشور ما یکی از کمترین مقادیر شدت انرژی در جهان را به خود اختصاص داده است . در بخش ساختمان به تنهایی مصرف انرژی 2.5 تا 4 برابر استانداردهای جهانی گزارش گردیده که در صورت ادامه این روند مصرف انرژی تا سال 1403 به بیش از 1400 میلیون بشکه معادل نفت خام می رسد که علاوه بر مشکلات و بحران های اقتصادی قطعا پیامدهای زیانبار زیست محیطی را نیز به همراه خواهد داشت . به نظر می رسد استفاده از تکنولوژی و مصالح نوین ، بالا بردن سطح آگاهی عمومی و متخصصین و بهبود روشهای کار ، ظرفیتهای عمده جهت افزایش بهره وری منابع در ارتباط با معماری است .
