جمعه 14 اردیبهشت 1403 - Friday 03 May 2024

ناآرامی‌های تازه خاورمیانه؛ به نام مردم و به کام بیگانگان

ناآرامی‌های تازه خاورمیانه؛ به نام مردم و به کام بیگانگان

*در اغتشاشات خیابانی ممکن است آغازگر آن مردم باشند، اما پایان دهنده آن الزاما مردم نیستند ، عربستان سعودی با استفاده از هزینه های مالی و رسانه ای سعی می‌کند در اغتشاشات اخیر با سوار شدن بر موج احساسات مردمی تحولات را به گونه ای که خود می خواهد رقم بزند. بازیگران فرامنطقه ای همانند آمریکا در کنار رژیم صهیونیستی از این رخدادها خوشحال هستند و از تغییر در این کشورها حمایت می کنند.

تهران- ایرنا- اعتراضات مردمی در دو کشور عراق و لبنان جهت سامان‌بخشی به اوضاع در صورتی مطلوب است که بازی قدرت‌های خارجی مسیر مطالبات را منحرف نسازد.

 رهبر معظم انقلاب اسلامی روز چهارشنبه هشتم آبان ماه درباره رخدادهای عراق و لبنان با اشاره به طراحی دشمنان برای سلب امنیت از برخی کشورهای منطقه، بیان داشتند «دلسوزان عراق و لبنان بدانند اولویت اصلی آنان، علاج ناامنی است و مردم این کشورها نیز بدانند مطالبات به‌حق آنها فقط در چارچوب ساختارهای قانونی قابل تأمین است.»

ایشان بزرگ‌ترین لطمه به یک کشور را سلب امنیت آن دانستند و با اشاره به برنامه‌ریزی دشمنان برای آشوب و سلب امنیت برخی کشورهای منطقه، فرمودند «عوامل‌این‌خباثتها و کینه‌ورزی‌های خطرناک، شناخته‌شده هستند و در پشت این قضایا، آمریکا و سرویس‌های اطلاعاتی غربی با پشتوانه‌ پول برخی کشورهای مرتجع منطقه قرار دارند.»

مطالبات برحق مردمی در عراق و لبنان زمینه‌ی شکل‌گیری تحولات اخیر است هرچند تا حدی و در نقاطی از مسیر اصلی خود منحرف شده که از دید برخی ناظران دلیلش نفوذ وسایل ارتباط جمعی و سیطره‌ی امپراطوری رسانه‌ها بر افکار عمومی است. در جهان امروز می‌شود تا حد قابل توجهی بر امواج اعتراضات مردمی سوار شد و احیاناً آن را منحرف کرد و به سمت و سوی مطلوب خود سوق داد. ساختار جوامع عراق و لبنان نیز بیش از هر نقطه‌ی دیگری امکان این انحراف را فراهم می‌کند. مطالبات مردمی برحق است و در صورتی به خواسته های مردم جامه عمل می پوشاند که در چارچوب قانون حرکت کند.

پژوهشگر ایرنا با «اباذر براری» کارشناس مسایل خاورمیانه در مورد تحولات اخیر در عراق و لبنان به گفت و گو پرداخته است.

بستر اعتراضات عراق و لبنان

براری در ابتدای این مصاحبه اظهار داشت:تحولات اخیرا دو کشور عراق و لبنان که اکنون در جریان است، زمینه واقعی آن ریشه در موضوعات داخلی این کشورها دارد و بُعد دیگر این اعتراضات هم خارج شدن از مسیر اصلی از سوی جریانی است که به دنبال منافع خود است. عراق طی سال های اخیر بالاترین فروش نفت  به صورت مطلوب را داشته است، اما قشر ضعیف جامعه که یک سوم جمعیت این کشور را تشکیل می دهند بر این باورند که بهره چندانی از فروش نفت و منابع ندارند. حجم بالای بیکاری به انضمام اخباری که از  فسادهای مقامات سیاسی عراق در رسانه ها این کشور منتشر می شود فضای را در وضعیت اعتراض قرار داده و این پایه واقعی و اصلی اعتراضات مردمی این کشور است.

در لبنان هم نرخ بالای بیکاری و ورود سیاست‌مداران به موضوعاتی که دغدغه مردم و دهک پایین جامعه نیست باعث شده که این کشور آبستن تحولات و اغتشاشاتی شود که امروزه شاهد آن هستیم. دو کشور عراق و لبنان مدتها دستخوش تغییر نشدند و ثبات و آرامش  نسبی در ساختار سیاسی داشتند، اما نابسامانی اقتصادی بستری را فراهم کرد که مردم برای تغییرات عمده و اعتراضات به خیابان ها بیایند.

این کارشناس مسایل خاورمیانه ادامه داد: در اغتشاشات خیابانی ممکن است آغازگر آن مردم باشند، اما پایان دهنده آن الزاما مردم نیستند و حتما کسان دیگری بر این موج احساسات سوار می‌شوند و تلاش دارند تا اهداف خود را از زبان مردم و قشری که مطالبات برحق دارند دنبال کنند. «سیدحسن نصرالله» دبیر کل حزب الله لبنان نیز در مورد تحولات اخیر در لبنان با اشاره به مطالبات مردمی اظهار داشته اساسا با حرف مردم که شرایط اقتصادی مساعد نیست موافق هستم، اما این تحولات نباید به سمتی سوق پیدا کند که چارچوب‌ها و ساختارها سیاسی این کشور را زیر سوال برد.

هرج مرج بوجود آمده در اعتراضات اخیر نه تنها مطالبات مردم را تامین نخواهد کرد، بلکه باعث بوجود آمدن شرایط نامطلوب اقتصادی می‎شود.کسانی که اکنون بر این موج سوارند از نظم موجود در این کشورها منتفع نبودند. مشخصا کشور عربستان سعودی از انسجام محور مقاومت در منطقه بسیار ناخرسند است. پیروزی «حزب الله» لبنان  در تحولات منطقه ای و دولت عراق در جنگ با داعش نشان داد که‌ همکاری با جمهوری اسلامی می تواند برکات و دستاوردهای مطلوبی برای این کشورها به همراه داشته باشد. این وضعیت  برای عربستان سعودی  که خواهان رهبری منطقه ای بود هرگز خوشایند نیست. بنابر این از خواست اصلی و مطالبات مردم برای بهبود وضعیت اقتصادی استفاده کرد تا بتواند به سیاست های منطقه ای خود نزدیک شود.

 پیامدهای مداخله بازیگران بیگانه در اعتراضات مردمی

این کارشناس مسایل خاورمیانه در مورد نقش بازیگران خارجی در وقایع  اخیر در لبنان و عراق بیان داشت: عربستان سعودی با استفاده از هزینه های مالی و رسانه ای سعی می‌کند در اغتشاشات اخیر با سوار شدن بر موج احساسات مردمی تحولات را به گونه ای که خود می خواهد رقم بزند. بازیگران فرامنطقه ای همانند آمریکا در کنار رژیم صهیونیستی از این رخدادها خوشحال هستند و از تغییر در این کشورها حمایت می کنند. تحولات اخیر در کشورهای عراق و لبنان از اعتراضات مسالمت آمیز شعارگونه که خواست مردم  و خواستار بهبود وضعیت معیشتی بود به سمت و سوی شعار های چارچوب شکنانه و آسیب به اموال و مسیر های دیگری سوق پیدا کرده است. آغاز یک مسیر برای تغییر و استمرار آن حرکت یکسان نخواهد بود. تجربیات تاریخی نشان داده معمولا طبقات مستضعف که در اعتراضات نقش اصلی دارند تغییر شرایط، اوضاع آنان را بهتر نخواهد کرد . اکنون خواست قدرت‌های فرامنطقه ای و ارتجاع منطقه ای تغییر ساختار نظامی سیاسی در  این کشورها است و مردم این مناطق باید با هوشیاری بیشتر مطالبات خود را دنبال کنند.

وی افزود: عربستان طی سال های اخیر هزینه های سنگینی را از لحاظ اعتباری در منطقه متحمل شد، شکست داعش با توجه به اینکه در مقطعی از حمایت سعودی ها برخوردار بود و ناکامی در جنگ یمن، هزینه های اعتباری بود که دولت ریاض طی این سال ها در منطقه پرداخت کرد، اما نتوانست به اهداف خود دست پیدا کند. سعودی ها از آنجا که نمی توانند اعاده حیثیت خود را به واسطه حرکت های فعالانه در منطقه انجام دهند ترجیح می دهند از طریق ابزارهای خود به هم‌پیمانان جمهوری اسلامی در منطقه  ضربه وارد کنند.

عربستان توان و جرات مقابله مستقیم با ایران را ندارد، اما می تواند به نوعی با کسانی که متحد منطقه‌ای جمهوری اسلامی هستند وارد مبارزه شود و از طریق ضربه زدن به این گروها منافعی را  برای خود به دست آورد. محور مقاومت در بین مردم منطقه از اعتبار و جایگاه مطلوبی برخوردار است و ابزارهای عربستان در ضربه زدن به این جبهه ناکام مانده است.

از دلایل دیگری که سعودی ها در پی ضربه زدن به محور مقاومت در عراق و لبنان هستند آمادگی عربستان برای مذاکره با ایران است و ترجیحش این است که در موضع قدرت با ایران مذاکره کند تا موضع ضعف و حاضر است هزینه های هنگفتی  در این راه متقبل شود. سعودی ها تلاش می کند تا اوضاع در منطقه نابسامان شود و از این وضعیت منافع خود را تامین کرده و به زعم خود اعتباری منطقه ای به دست آورده و  شاید به دنبال  ایفای نقش میانجی در منطقه باشند.

براری در پایان این گفت و گو بیان داشت:دولت ریاض تلاش می کند مسیر حرکت جمهوری اسلامی در منطقه را ناکام نشان دهد و بگوید هر دولتی هم پیمان و متحد ایران است انتظار چنین نتایجی را داشته باشد.مواضع مشترک مراجع تقلید عراق و حزب الله لبنان نشان داد که محور مقاومت طرفدار مطالبات مردمی در این کشورها و خواهان اصلاح شیوه و مسیر مطالبات از طریق چارچوب قانونی است.

 

مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *