پنجشنبه 03 خرداد 1403 - Thursday 23 May 2024

واکاوی روابط ایران و عربستان در دولت سیزدهم ( یادداشت اختصاصی ” دکتر محمد بیدگلی ” مدرّس دانشگاه و کارشناس مسائل ایران )

واکاوی روابط ایران و عربستان در دولت سیزدهم ( یادداشت اختصاصی ” دکتر محمد بیدگلی ” مدرّس دانشگاه و کارشناس مسائل ایران )

 

 

*تحلیلگران معتقدند ایران و عربستان از نقاط مشترک برای مذاکره و رسیدن به تفاهم برخوردار هستند ، اگر این دو کشور بتوانند با اعتمادسازی تنش ها را حل کنند این موضوع مهم می تواند بنیانی پایدار را شکل دهد تا زمینه برای حل فراگیرتر تنش‌ها در منطقه فراهم شود.

 

 

رسانه رسمی و کشوری ” رواپرس “ ( دارای مجوز انتشار 3 زبانه فارسی _ عربی و انگلیسی ، مفتخر به انتشار بیش از 27 هزار مقاله ، یادداشت ، گزارش و … ، ملی و بین المللی ) .

 

 

 

 

 

” دکتر محمد بیدگلی ” ( مدرّس دانشگاه و کارشناس مسائل ایران ) در یادداشتی اختصاصی تحت عنوان « واکاوی روابط ایران و عربستان در دولت سیزدهم» برای ” رواپرس ” نوشت:

 

در خبرها آمده بود که دولت عراق، موفق شد میان ریاض و تهران پس از سال‌ها اختلاف همگرایی ایجاد کند ، پیش‌تر برهم صالح رئیس‌جمهور عراق گفته بود که بغداد بیش از یک دور میزبان مذاکرات تهران و ریاض بوده و این گفت‌وگوها پیشرفت خوبی داشته است ولی مشکلاتی نیز وجود دارد ؛ وی ابراز امیدواری کرد که در این زمینه گشایشی حاصل شود و گفت‌وگوها به صورت مداوم باشد و عراق و منطقه نیازمند این مسأله هستند؛ چرا که ایران و عربستان، کشورهای بزرگ منطقه هستند.

 

 

 

 

همچنین نخست وزیر عراق به دو طرف ایران و سعودی پیشنهاد کرده است جاده بین المللی از مشهد تا مکه با عبور از کربلا ساخته شود ، این پیشنهاد با استقبال طرف های ایرانی و عربستانی روبه رو شده است .

روابط دو کشور مهم منطقه خاورمیانه و خلیج فارس همواره میان الگوی هم زیستی و تعارض در نوسان بوده است ، این دو کشور با بهره مندی از موقعیت استراتژیک در منطقه از اهمیت فوق العاده ای برخوردارند ، همچنین روابط ایران و عربستان به دلیل اهمیت این دو کشور در منطقه و تاثیری که بر روی سایر بازیگران منطقه ای دارند اهمیت زیادی دارد.

با توجه به تحولات سال های اخیر در منطقه شاهد رقابت های جدی ایران و عربستان بوده ایم ،  ایران و عربستان سعودی با توجه به ظرفیت ها و ویژگی های خود دو کشور مهم و تعیین کننده در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس محسوب می شوند که دلایل گوناگونی سبب تنش مداوم در روابط دو کشور شده است ، می توان گفت از دهه 1950 به این سو یکدیگر را به عنوان یک رقیب در نظر گرفته اند.

 

 

 

مقامات جمهوری اسلامی ایران نیز همواره این موضوع را اعلام کرده‌اند که خواهان بهترین روابط با کشورهای منطقه هستند و این جزو اولویت‌ های سیاست خارجی ایران بوده است ، در دولت سیزدهم نیز تعامل و ارتباط با همسایگان از اهمیت جدی برخوردار است ؛ آیت الله رئیسی رییس جمهوری ایران حتی در مبارزات انتخاباتی اشاره داشتند که سیاست خارجی وی بر اصلاح روابط ایران با همسایگان به ویژه عربستان سعودی متمرکز است.

 

 

 

تحلیلگران معتقدند ایران و عربستان از نقاط مشترک برای مذاکره و رسیدن به تفاهم برخوردار هستند ، اگر این دو کشور بتوانند با اعتمادسازی تنش ها را حل کنند این موضوع مهم می تواند بنیانی پایدار را شکل دهد تا زمینه برای حل فراگیرتر تنش‌ها در منطقه فراهم شود.

تجربه دهه های گذشته در روابط ایران و عربستان نشان می دهد که آنها می توانند با هم همکاری راهبردی داشته باشند ، از این رو احتمال ایجاد گشایش و نزدیکی روابط دو کشور وجود دارد و با آغاز مذاکرات و حل تنش ها در برخی پرونده ها از دامنه تنش ها در برخی مسایل کاسته خواهد شد ، از این رو پیشرفتی که در مذاکرات این دو کشور رخ داده است پایه ای برای از سرگیری روابط و بازگشایی سفارتخانه های دو کشور خواهد بود.

 

 

 

با توجه به شرایط و تحولاتی که منطقه شاهد است می توان از احتمال نزدیک شدن این دو کشور سخن به میان آورد ، مسایلی که این دو کشور با آن روبرو هستند ضرورت حرکت آنها از یک نقطه مشترک را اقتضا می کند ، یکی از این مسایل تغییر سیاست آمریکا در منطقه است.

از زمان راهیابی «بایدن» به کاخ سفید منطقه شاهد شماری از تحولات بود ، عربستان هم با نزدیک شدن به ایران بی اعتمادی خود به آمریکا به ویژه پس از قدرت یابی دموکرات ها در این کشور را نشان می دهد ، تغییرات منطقه ای سبب شده است که سیاست گفت و گو جایگزین سیاست تقابل شود ؛ همه کشورهای منطقه به این نتیجه رسیده اند که باید به تنش های امنیتی، سیاسی و نظامی در منطقه پایان داده شود.

همه به این نتیجه رسیده اند که شرایط کنونی اقتضا می کند که به همه چالش ها و مشکلات به ویژه در یمن، عراق، سوریه، لبنان و حتی فلسطین  که منطقه از آن رنج می برد پایان داده شود ، عربستان به همراه هم پیمانان خود به اهدافی که برای خود در یمن ترسیم کرده بود نرسید و این واقعیتی روشن و مبرهن است.

عربستان با توجه به تجربیات سال های اخیر در تحولات سوریه، لبنان، یمن، قطر و … اکنون به این نتیجه رسیده که نمی‌تواند در برابر واقعیت های موجود منطقه راهبرد گذشته خود را ادامه دهد.

در نتیجه اگر کشورهای منطقه به ویژه کشورهای بزرگی مانند ایران و عربستان سعودی برای مهار چالش ها مذاکره نکنند وضعیت خطرناک خواهد بود ، ماه های آینده منطقه شاهد نتیجه مثبتی در سطح روابط ایران و عربستان و همچنین روابط ایران و کشورهای عربی خواهد بود ؛ تجدید روابط نزدیک بین ایران و عربستان سعودی ضربه بزرگی به رژیم صهیونیستی است.

اگر مذاکرات بین عربستان و ایران به توافق و عادی سازی روابط منجر شود آخرین فصل ائتلاف ضد ایرانی نیز حل و فصل خواهد شد ، اسرائیل به شدت بر این ائتلاف که خود را عضوی غیر رسمی در آن می دانست متکی بود تا جایی که تل آویو به تجدید روابط عربستان با اسرائیل امیدوار بود.

میان دو طرف بی اعتمادی وجود دارد و دو طرف باید به دنبال راهی برای چگونگی اعتمادسازی و چگونگی رسیدن به توافق بر روی اشتراکات باشند ؛ اگر این موضوع تحقق یابد زمینه برای بررسی دیگر امور و بررسی چگونگی تحقق منافع همه کشورهای منطقه فراهم خواهد شد.

انتهای پیام

 

مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *