توجه به بهبود وضعیت این بیماران و ارائه خدمات ویژه به آنان همواره مورد توجه متولیان حوزه درمان کشورها بوده و است، چنانکه آنها در تلاش هستند با کشف راههای جدید درمانی یا تولید محصولات دارویی، نویدی خوش به این بیماران بدهند. در این مجال به مناسبت فرارسیدن روز جهانی بیماریهای خاص و صعبالعلاج، گوشهای از فعالیتها و خدمات مجموعه آستان قدس رضوی به این بیماران را در چند سال اخیر مرور میکنیم؛ خدماتی که در پرتوی بارگاه نورانی حضرت علی بن موسی الرضا(ع) نور امید را در دل بسیاری از این بیماران نشانده است.
از بخش همودیالیز تا شیمیدرمانی
دارالشفای امام رضا(ع) در جوار حرم مطهر رضوی از دیرباز مأمن دردمندان سرای حضرت دوست بوده است و هر ساله به زائران و مجاوران بیمار بسیاری خدماترسانی کرده و میکند. در این بین، از زمان راهاندازی بخش همودیالیز در بهمن ماه 1395 در این دارالشفا، ارادتمندان امام مهربانیها بدون دغدغه دسترسی آسان به خدمات همودیالیز راهی مشهدالرضا شده و با آرامشخاطر بیشتری به زیارت پرداختند. این بخش در طبقه منهای یک دارالشفا قرار دارد که با برخورداری از شش تخت با تجهیزات همودیالیز، روزانه آمادگی ارائه خدمات به 18 بیمار را با توجه به سه شیفت کاری خود دارد. این خدمات زیر نظر پزشک فوق تخصص نفرولوژی با مشارکت نیروهای پرستاری پرتوان، همه روزه(بجز روزهای جمعه) از ساعت 7 تا 20 به بیماران ارائه میشود. البته در ایام تعطیلی خاص همچون روزهای پایانی ماه صفر و نوروز نیز بخش همودیالیز دارالشفای امام رضا(ع) پذیرای بیماران ایرانی و غیرایرانی بود. در مجموع در طول سال گذشته، حدود چهار هزار و 500 بیمار همودیالیزی از خدمات این بخش استفاده کردند. همچنین دارالشفای امام رضا(ع) با راهاندازی واحد شیمیدرمانی از سال 1392 خدمات ارزشمندی به بیماران سرطانی کمبرخوردار مشهد و همچنین زائران دور و نزدیک ارائه کرده است. خدمات این واحد با توجه به امکانات آن شامل مشاوره برای درمان بیماران و انجام تزریقات شیمیدرمانی کوتاهمدت(یک تا هشت ساعت) میشود. بیماران سرطانی با ارائه پرونده پزشکی خود برای تزریق داروهای خاصشان میتوانند همه روزه بجز روزهای تعطیل، در شیفت صبح به این واحد در طبقه همکف دارالشفای امام رضا(ع) مراجعه کنند. شیمیدرمانی از جمله خدمات درمانی پرهزینه است، اما تزریق داروهای مخصوص شیمیدرمانی بیماران سرطانی دارای دفترچه بیمه به همت پرستاران باتجربه به صورت رایگان در این واحد انجام میشود و زائران خارجی با پرداخت هزینههای مربوطه امکان بهرهمندی از این خدمات را دارند. در مجموع، بیش از 650 بیمار از خدمات واحد شیمیدرمانی دارالشفای امام رضا(ع) در طول سال 98 بهرهمند شدند. همچنین متخصص رادیوتراپی، انکولوژی در روزهای مشخصی در هفته در این مرکز وابسته به مؤسسه درمانی آستان قدس رضوی به ویزیت انواع بیماران سرطانی میپردازد.
تولید اولین فاکتور هشت نوترکیب ایرانی
شرکت دانشبنیان سامان داروی هشتم بهعنوان یکی از شرکتهای فعال سازمان اقتصادی رضوی با تولید اولین فاکتور هشت انعقادی نوترکیب ایرانی با نام تجاری «سافاکتوAF» در سال 1392 و ورود آن به بازار کشور در سال 1394 خدمتی قابل تقدیر به بیماران هموفیلی کشور کرد. به ویژه که این شرکت ایرانی توانست بهعنوان دومین شرکت پس از یک شرکت آمریکایی موفق به تولید آخرین نسل از فاکتور هشت موجود در دنیا شود. شرکت سامان داروی هشتم در سالهای اخیر ظرفیت تولید فاکتور هشت تولیدی خود را افزایش داد، چنانکه در سال گذشته امکان پوشش تمام نیاز دارویی کشور را به سافاکتوAF داشت. به عبارتی این شرکت در طی یک حرکت جهادی حجم و کیفیت تولید خود را با راهاندازی و اخذ معتبرترین گواهی دارویی کشور یعنی GMP برای سایت پیشرفته خود در مشهد و تهران در سال 98 ارتقا داد، به طوری که امروزه بیش از 85 درصد بازار فاکتور هشت(برابر با صد درصد نیاز فاکتور هشت نوترکیب) ایران را در اختیار دارد. بیتردید این امر در کنار صرفهجویی چشمگیر ارزی برای کشور، موجب امنیت خاطر بیماران هموفیلی نیز شده است. همچنین شرکت سامان داروی هشتم با در نظر گرفتن بُعد اقتصادی، نیاز ملی و توانمندیهای خود در حال حاضرتولید پنج محصول استراتژیک دیگر در ردیف داروهای ضدسرطانی را نیز در مرحله نهایی تولید و اخذ مجوز دارد. هر کدام از این محصولات از نظر میزان خدماترسانی به بیماران خاص کشور میتواند همچون یک فاکتور هشت و حتی مهمتر و باارزشتر از آن باشد.
سرمایهگذاری در حوزه بیماران خاص
شرکت داروسازی ثامن، یکی دیگر از شرکتهای فعال هلدینگ سلامت و داروی سازمان اقتصادی رضوی است که در کنار تولید انواع مختلف محصولات دارویی، تولیداتی نیز در حوزه بیماریهای خاص و صعبالعلاج داشته است. برخی از این داروها در گذشته از طریق واردات تأمین میشدند و بعضی دیگر در پروسه درمان کشور وجود نداشتند، بنابراین این شرکت تولید آنها را در دستور کار فعالیتهای پژوهشی خود قرار داد. به طور نمونه این شرکت با توجه به افزایش جمعیت بیماران همودیالیز(دیالیز خونی) کشور، در توسعه فعالیتهای خود در حوزه داروهای همودیالیز در سال گذشته سرمایهگذاری ویژهای کرد و میزان تولید محصولات این حوزه را به حدود دو برابر افزایش داد. همچنین شرکت ثامن نزدیک به 25 سال است که به عنوان اولین و تنها تولیدکننده انحصاری محلولهای دیالیز صفاقی و ارائهدهنده خدمات مراقبتهای ویژه این فرآورده به بیماران کلیوی در ایران فعالیت میکند. این شرکت برخی از تجهیزات و مواد اولیه تولید این محصولات را از طریق واردات تأمین میکرد، اما در سال گذشته به پشتوانه تلاش نخبگان ایرانی موفق به کسب دانش بومی تولید آنها در کشور شد. چنانکه اواخر سال گذشته از دانش فنی و تولید فیلمهای چندلایه فرآوردههای تزریقی و ملزومات دیالیز صفاقی تولید داخل در مشهد رونمایی کرده و تحریمهای موجود را به فرصت تبدیل کرد. از سویی دیگر، ثامن مشارکت گستردهای نیز در راهاندازی واحدهای دیالیز صفاقی در کشور دارد که میتوان به راهاندازی واحدهایی در بیرجند، یاسوج و آبادان در سال 98 اشاره کرد. در این بین، شرکت داروسازی ثامن با فعالیتهای پژوهشی خود در سالهای اخیر توانست به حوزه سبد دارویی بیماری سی اف(سیستیک فیبروزیس) که به طور گسترده کودکان را در برمیگیرد، وارد شود. به این بیماران توجه کمتری در جامعه شده و حتی تولید داروهای آنان در فارماکوپه دارویی ایران تعریف نشده بود، بدین ترتیب این شرکت شناسایی، بررسی نیاز و تولید داروهایی برای درمان و افزایش عمر این بیماران که برای تداوم زندگی خود با مشکل مواجه هستند را در دستور کار خود قرار داد. سدیم کلراید استنشاقی 7%(سالین هایپر تونیک) با نام تجاری «ثاموسالین»، نخستین محصول تولیدی این سبد دارویی است که از آن در سال گذشته رونمایی شد. همچنین شرکت ثامن سبدهای دارویی دیگری همچون سبد داروهای آنتیمتیک(داروهای ضد تهوع برای بیماران شیمیدرمانی بهویژه بیماران سرطانی) را در چرخه پژوهش و تولید خود قرار داده است.
از تأمین دارو تا خدمات غیرحضوری
مؤسسه خدمات دارویی رضوی زیر نظر آستان قدس رضوی در حوزه تأمین اقلام بهداشتی و داروهای مورد نیاز داروخانههای تحت پوشش خود و… فعالیت میکند. داروخانه مرکزی امام(ع) در مشهد از مهمترین داروخانههای این مؤسسه است که از دوران جنگ تحمیلی در حوزه تأمین و توزیع دارو به ویژه داروهای بیماران خاص مانند بیماران سرطانی، ام اس، هموفیلی و تالاسمی فعالیت میکند. همچنین داروخانه کلینیک تخصصی سرور این شهر مقدس که به بیماران هموفیلی و تالاسمی خدماترسانی میکند، از جمله داروخانههای تحت پوشش مؤسسه خدمات دارویی رضوی است. در این میان، این مؤسسه امکان بهرهمندی از خدمات غیرحضوری داروخانه مرکزی امام(ع) را زیر نظر پزشک داروساز برای آسایش بیشتر بیماران خاص و صعبالعلاج فراهم کرده است.
لازم به ذکر است، خدمات ارزشمند دیگری نیز در پرتوی فعالیت بیمارستان فوق تخصصی رضوی و همچنین بیمارستانهایی که در پرتوی توجه واقفان بارگاه ملکوتی امام هشتم(ع) به سرفصل موقوفاتی «دارالشفا و بیمارستانهای وابسته» در کشور تأسیس شده است، مانند بیمارستان منتصریه مشهد به بیماران صعبالعلاج و خاص ارائه میشود.
منبع : آستان نیوز